සෑහෙන්න කාලයකට පස්සේ බ්ලොග් එක පැත්තට ආවේ ඉතින් ඔන්න. මෙදා සැරේ පරණ අවුරුදු තොරතුරුයි අලුත් අවුරුදු සුබ පැතුමයි නැතුව කෙලින්ම පොතක් ගැන පෝස්ටුවක් ලියන්න හිතුවා. ඔය පහලින් තියෙන්නේ ඒක. ඉතින් ගිහින් කියවලාම බලන්ටකෝ........................
කාලෙන් කාලයට කලඑළි බහින විවිධාකාර පොත් අතරින් පොත් කිහිපයක්වත් හොයාගෙන කියවන එක ඉතින් මගේ පුරුද්දක්. මේ කාරණයේ දී නම් මම වැඩි අවධානයක් දෙන්නේ ඉතිහාසය, චරිතාප්‍රදාන වගේ පොත්වලට තමයි. කොහොම වෙතත් 2024 අවුරුද්දේ මගේ එකතුවට පළවෙනියටම එකතු වුණේ අපේ රටේ දුම්රිය ඉතිහාසය ගැන විෂය කරගත්ත සබරගමුව දුම්රිය කියන පොත. කර්තෘවරයා තමයි අපේ රසික අයියා. දුම්රිය සේවය සම්බන්ධයෙන් එයාගේ අතින් ලියැවෙන දෙවැනි පොත වගේම, සිංහලෙන් ලියැවෙන පළවෙනි පොතත් මේකම තමයි.
ඉතිහාසය විෂයට අදාළ පොත්පත් විවිධ කුලකවලට බෙදෙනකොට ඒ අතරින් එක කුලකයක් වෙන්නේ දුම්රිය ඉතිහාසය ඉතින් මේ උප විෂය ඇතුළේ තවත් ගොඩාක් බෙදීම් තියෙනවා. ඒවා මොනවද කියන එක ගැන නම් ලංකාවේ විතරක් නෙවෙයි ලෝකය පුරාම ඉන්න කෝච්චි පිස්සෝ හොදටම දන්නවා.
දැන් එතකොට ඔය දුම්රිය ඉතිහාසය ඇතුළේ අර කීව උප බෙදීම් වෙනකොට එතැනින් තවත් එක බෙදීමක් තමයි දුම්රිය මාර්ගවල ඉතිහාසය.
දැන් එතකොට දුම්රිය මාර්ගවල ඉතිහාසය ගැනත් ටිකක් විතර කියන්න එපෑය.............
ලංකාවේ දුම්රිය මාර්ග පද්ධතිය ඉදිකිරීම සම්බන්ධ මූලික මිණුම් කටයුතු අවසාන වෙලා පළවෙනියාටම දුම්රියක් ධාවනය කරන්නේ 1864 අවුරුද්දේ. එතැන් ඉදන් මහනුවර, යාපනය, බදුල්ල, මාතලේ, මඩකළපුව වගේ නගර වෙත දුම්රිය මාර්ග පද්ධති ඉදිවෙන්න ගන්නවා. කලින් මම කීව දුම්රිය මාර්ගවල ඉතිහාසය කියන අනු කොටසට අයිති වෙන්නේ ඔය විදිහට නිර්මාණය කරපු දුම්රිය මාර්ගවල ඉතිහාසය ගැන හොයන එක. ඒකත් එක්තරා විදිහක විනෝදාංශයක් තමයි.
1858 අවුරුද්දේ දී ලංකාවේ දුම්රිය මාර්ග පද්ධතිය ඉදිකිරීම වෙනුවෙන් හෙන්රි වෝඩ් ආණ්ඩුකාරතුමන් විසින් පළමුවැනි පස්පිඬැල්ල කපපු අවස්ථාවේ චිත්‍රයක්.
මේක තියෙන්නේ 1916 අවුරුද්දට අදාළ දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවේ පරිපාලන වාර්තාවේ.
ඉතින් විශේෂයෙන්ම කියන්ටෝනි; අපේ රසික අයියා මෙදා සැරේ ලියපු සබරගමුව දුම්රිය කියන පොතෙන් උත්සාහ කරන්නේ දැනට වැහිලා ගිහින් තියෙන සබරගමුව දුම්රිය මාර්ගයේ අවිස්සාවේල්ල සිට ඕපනායක දක්වා කොටස ගැන පාඨකයන්ගේ අවධානයට යොමුකරවන්න.
අන්තර්ගත පිටු 140 ක්
පරිච්ඡේද 9 ක්
ඇමිණුම් 4 ක්
ඡායාරූප 53 ක්
දුම්රිය මාර්ග සිතියම් හා දුම්රිය ස්ථානවල සැලසුම් 19 ක්
එක්ක ලියැවෙලා තියෙන මේ පොත් වඩාත් අඟය කරන්නම ඕන කාරණය තමයි; එකපාරටම තමන්ගේ මාතෘකාව ගැන සෘජුවම කතාකරනවාට වඩා ලංකාවේ දුම්රිය සේවයේ ආරම්භය, පටු ආමාන දුම්රිය ගැන කරන හැඳින්වීම හරහා පාඨකයාට කෘතිය ගැන පෙර අවබෝධයක් ලබාගන්න අවස්ථාව සලසාදීලා තියෙන එක. ඇත්තටම කීවොත් පටු ආමාන හා පුළුල් ආමාන ගැන මේලෝ දෙයක් දන්නේ නැති කෙනෙකුට වුණත් මේ පොතෙන් ඒ දෙකේ වෙනස තේරුම් ගන්න පුළුවන්.
පොතේ පටුන.
ඒ වගේම අන්තර්ගත වෙලා තියෙන සමහර ඡායාරූප සමහර විට ජීවිතේ පළවෙනි වතාවට දකින්න ලැබෙන ඒවා. මේ නිසා පොතේ වටිනාකම තවත් වැඩි වෙනවා කීවොත් නිවැරදියි.
සබරගමුව දුම්රිය මාර්ගය වැසී යාම ගැන වත්මන් සමාජයේ (විශේෂයෙන්ම මුහුණු පොතේ) සංසරණය වෙන්නේ තරමක් දේශපාලනීකරණය වෙච්ච කරුණු. හැබැයි. රසික අයියාගේ මේ පොතේ 6 වැනි පරිච්ඡේදය සබරගමුව දුම්රිය මාර්ගය වැසී යන්න බලපාන්නට ඇතැයි කියලා විශ්වාස කරන්න පුළුවන් තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් බොහොම තර්කානුකූලව කරුණු ඉදිරිපත් කරනවා. විවෘත්ත මනසකින් මේ ගැන හිතන කෙනෙකුට නම් ඒක බොහොම වැදගත් වෙයි.
ඊළඟට ගත්තොත් පොතේ 71 වැනි පිටුවත් බොහොම වැදගත් තැනක්. සංක්ෂිප්තව වුණත් වහලා දාපු දුම්රිය මාර්ගයේ ඉතිරිව තියෙන ගොඩනැගිලි වර්තමානයේ භාවිතා කරන ආකාරය ගැන යම් පමණක අවබෝධයක් ගන්න පුළුවන් එතැනින්.
අපේ රටේ පටු ආමාන දුම්රිය මාර්ගවල ධාවනය වෙච්ච සෑම ආකාරයකම දුම්රිය එන්ජින්, රේල් කාර් ආදිය ගැනත් ඡායාරූප සහිත විස්තරයක් මේ පොතෙන් ඉදිරිපත් කරලා තියෙන එකත් විශේෂයෙන්ම අඟය කරන්න ඕනි කාරණයක්.
ඇතුළේ තියෙන දුර්ලභ පොටෝ සහ වටින විස්තර.
ඇත්තම කීවොත් බොහෝම සුළු ප්‍රමාණයේ ව්‍යාකරණ දෝෂ කිහිපයක් හැරෙන්නට මේ පොතේ නොසලකා හරින්න පුළුවන් කාරණයක් නැති තරම්. තියෙන හැම කාරණයක්ම ඉතාමත් වැදගත්. ඒ වගේම තමයි මුද්‍රණයේ ගුණාතමක බව. රුපියල් 1200ක් වගේ මුදලකට මේ වගේ ගුණාත්මක තත්වයක පොතක් එළිදැක්වීම ම බොහොම වටිනවා (වට්ටම් සහිත මිල රුපියල් 900 යි).
සටහන අවසන් කරන්න ලැහැස්ති වෙන අතරේ; ලොකු වෙනසක් එක්කම මේ පොතේ දෙවැනි මුද්‍රණයත් ඉක්මණින්ම එළිදක්වන්න ලැබේවා කියලා ප්‍රාර්ථනා කරන ගමන්ම තවත් මේ වගේ පොතක් ලියන්න කියලා ඉල්ලීමක් කරන්න කැමතියි ඉතින් කර්තෘතුමාගෙන්.
මේ පොත සම්බන්ධයෙන් නිර්මාණය වෙච්ච වීඩියෝ වැඩසටහනකට මෙන්න මෙතැන තියෙන ලින්ක් එකෙන් යන්න පුළුවනි. පැයකට වඩා පොඩ්ඩක් වැඩි ඒ වැඩසටහනක් කොටස් වශයෙන් හිමිහිට බලන්න. එතකොට සබරගමුව දුම්රිය පොත ගැන තවත් හොද අවබෝධයක් ගන්න පුළුවන්කම ලැබේවි.
ඒ වගේම මුලින්ම කියන්න හිතාගෙන හිටියට අමතක වෙච්ච කාරණාවක් අවසානයට සඳහන් කරන්න කැමතියි ඌණ පූර්ණයක් විදිහට. මොකක්ද කීවොත්; පොතේ පිටකවර නිර්මාණය. ඕනෑම පොතක අන්තර්ගතයට කලින් පාඨකයන්ගේ ඇස් යොමුවෙන්නේ පිටකවරයට ඉතින් මේ පොතේ පිටකවරය හැඩවෙලා තියෙන්නේ ඉමාෂි ඕපාත මහත්මිය අතින්. ඒ පිටකවර සැලසුම පොතේ වටිනාකම දෙගුණ තෙගුණ කරන්න සමත්වෙලා තියෙන වග නම් ලෝභ නැතුව කියන්න පුළුවන්.
පොත අරගෙනම කියවන්න ඕන නම් මෙතැනින් යන්න.
සැලකිය යුතුයි; ඉහත සඳහන් සියලුම ඡායාරූප කර්තෘවරයාගේ අවසර ඇතිව පළකරන ලදි.
No comments:
Post a Comment